Technik mechanik

Domeną pracy techników mechaników są procesy wytwarzania, użytkowania i napraw różnego rodzaju maszyn i urządzeń technicznych, w czym przypadają im zadania odpowiednie do zajmowanego stanowiska oraz wyuczonej specjalności.
Istnieją dwie zasadnicze kategorie specjalności techników mechaników.

Jedną grupę stanowią specjalności oparte na zdobytej przez nich wiedzy − teoretycznej i praktycznej − o budowie, użytkowaniu i utrzymywaniu w należytym stanie wybranych rodzajów maszyn i urządzeń. Mamy więc techników mechaników np.: od silników spalinowych, od obrabiarek, maszyn budowlanych, maszyn poligraficznych itd.

Drugą grupę stanowią specjalności technologiczne. Technicy o takich specjalnościach, to fachowcy w wybranej dziedzinie technologii mechanicznej: w obróbce skrawaniem (np. toczeniu, frezowaniu), w obróbce plastycznej (np. kuciu, tłoczeniu), w obróbce cieplnej (np. hartowaniu) lub w spawalnictwie. Potrafią takie czynności zaprojektować i wykonywać.
Technicy mechanicy pracują przeważnie w przemyśle, lecz także w budownictwie, górnictwie, komunikacji i transporcie, rolnictwie, usługach i w różnych innych dziedzinach gospodarki oraz w ich zapleczu badawczo-rozwojowym. Również − we własnych wytwórniach lub warsztatach.

Do najczęściej powierzanych im zadań − w zakładach produkcyjnych czy usługowych − należą prace związane z przeglądami, konserwacją i remontami eksploatowanych tam maszyn i urządzeń (np. parku obrabiarkowego) lub pojazdów. Prowadzą je tzw. służby ruchu. Technicy mechanicy bywają tam bezpośrednimi wykonawcami tego rodzaju zadań. Pracują fizycznie, z użyciem prostych narzędzi lub obrabiarek do metali, np. rozbierają, smarują i montują na powrót różne podzespoły, dorabiają potrzebne części itd., bądź − jako brygadziści, mistrzowie czy nawet tzw. główni mechanicy − planują, organizują i nadzorują takie prace, wykonywane przez podległy im personel.

Rosnąca złożoność współczesnych procesów wytwórczych − zastosowanie coraz nowocześniejszej i kosztowniejszej techniki, np. robotów czy numerycznego sterowania obrabiarek − sprawia, że coraz częściej technikom mechanikom powierza się zadania bezpośrednio produkcyjne, wykonywane dotychczas przez robotników. Są zatrudniani przy obsłudze takich maszyn i urządzeń produkcyjnych, jak obrabiarki zespołowe lub sterowane programowo, linie spawalnicze, piece hartownicze oraz różne agregaty wytwórcze. Podobnie jest w procesach montażu, kontroli technicznej, badań użytkowych itp., w których nieodzowne staje się stosowanie skomplikowanej aparatury czy komputerów.
Dla techników mechaników zatrudnionych w zapleczu technicznym produkcji lub w placówkach badawczo-rozwojowych komputery wraz z programami wspomagania prac inżynierskich są narzędziami stosowanymi już na codzień. Posługują się nimi na przykład przy konstruowaniu części maszyn i ich zespołów lub opracowywaniu dla nich technologii wytwarzania, a także do analizowania wyników przeprowadzanych prób i badań.

Zawód technika mechanika zdobywa się w wyniku ukończenia odpowiedniej średniej szkoły technicznej (technikum mechanicznego) i uzyskania dyplomu. Technika mechaniczne znajdują się we wszystkich dużych, a nierzadko również w mniejszych miastach w Polsce. W tym zawodzie spotyka się też absolwentów liceów ogólnokształcących z niepełnym wyższym wykształceniem technicznym (po kilku latach politechniki).

W zawodzie technika mechanika nie istnieje sformalizowana hierarchia awansu. Na ogół awansem bywa powierzanie stanowisk brygadzisty czy mistrza. Techników o dużym doświadczeniu zawodym można jednak spotkać również na stanowiskach kierowników ważnych wydziałów w zakładów produkcyjnych, gdzie nierzadko podlegają im służbowo inżynierowie. Technicy mechanicy bywają też dyrektorami niewielkich zakładów wytwórczych i usługowych. Ponadto w ramach Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich − jako jego członkowie − mogą na różne sposoby doskonalić swoje kwalifikacje i zdobywać specjalizacje zawodowe oraz tytuły rzeczoznawców.

Technik mechanik w dojrzałym, a nawet starszym wieku (ok. 50 lat), jeśli tylko dysponuje liczącym się doświadczeniem zawodowym, ma nie mniejsze szanse zatrudnienia niż absolwent technikum mechanicznego bezpośrednio po szkole. Może ubiegać się o pracę nawet w wieku przedemerytalnym i później (np. w szkolnictwie zawodowym).

źródło: Przewodnik po zawodach, Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej