Spawacz

Praca spawacza polega na łączeniu bądź cięciu elementów wykonywanych z metalu, bądź tworzyw sztucznych przy wykorzystaniu odpowiednich procesów spawalniczych. O umiejętnościach spawacza świadczy jakość wykonywanej przez niego spoiny – ocenia się jej grubość, szerokość, stopień wygładzenia. Dlatego ważne jest w tym zawodzie zarówno przygotowanie teoretyczne oraz doskonała praktyka zawodowa. Istnieje wiele metod i technik spawania. Klasyfikacji dokonuje się na podstawie źródła ciepła wykorzystywanego podczas wykonywania procesów spawalniczych /elektrycznego lub gazowego/, rodzaju stosowanych materiałów/ np.elektrody otulone, nieotulone/, typów urządzeń, którymi posługuje się spawacz /automaty, półautomaty/ oraz ze względu na odpowiednią pozycję spawania /podolna, naboczna, naścienna, okapowa, pułapowa, pionowa/.

Ogólny podział metod spawania przedstawia się następująco:
• spawanie gazowe
• łukowe elektrodą otuloną
• elektrodą nietopliwą w osłonie gazu obojętnego /TIG/
• żużlowe
• spawanie laserem CO2

Czynności i zadania, które wiążą się z każdą z wymienionych technik nie różnią się w zasadniczy sposób. Do podstawowych czynności na stanowisku pracy spawacza należy:

• zapoznanie się z dokumentacją techniczną spawanego elementu /konstrukcji/ i z samym materiałem przygotowanie powierzchni do spawania tj. oczyszczenie powierzchni z rdzy i innych zanieczyszczeń
• określenie i wybór technologii spawania
• wykonanie operacji spawania
• obsługa i konserwacja urządzeń sprzętu do spawania
• sprawdzenie jakości i wykończenie wykonanego spawu

Ponadto spawacz zobowiązany jest do :

• przestrzegania technologii procesów spawalniczych i doboru parametrów spawania w zależności od rodzaju konstrukcji
• określenia wad spawania i przyczyn ich powstania
• sprawdzenia jakości wykonywanych prac spawalniczych na podstawie wyglądu zewnętrznego oraz pomiarów za pomocą przyrządów i narzędzi do kontroli złącz spawanych
• organizowania stanowiska pracy, utrzymania go w czystości z uwzględnieniem zasad racjonalnej organizacji pracy i przepisów bhp i ppoż.

Podczas wykonywania czynności zawodowych spawacze posługują się różnymi materiałami i urządzeniami. W spawaniu gazowym są to gazy techniczne – głównie mieszanka gazowa acetylenu z tlenem, butle stalowe z gazem – w postaci rozpuszczonej lub sprężonej pod ciśnieniem. Wymiennie do butli gazowych stanowisko do spawania gazowego może być wyposażone w wytwornicę acetylenową. Główne narzędzia pracy to palniki gazowe, przewody i węże, które służą do połączenia butli z palnikiem. Obsługiwane urządzenia to wspomniane wytwornice i reduktory ciśnienia.

W spawaniu elektrycznym natomiast wykorzystuje się elektrody różnego typu /otulone, nieotulone/, topniki i drut spawalniczy. Urządzeniami stosowanymi są spawarki elektryczne /argonowe lub laserowe/, przetwornice prądu, prostowniki i transformatory spawalnicze. Ponadto spawacze w swojej pracy często korzystają z urządzeń do cięcia i zgrzewania metali. Posługują się również przyrządami kontrolno-pomiarowymi takimi jak: spoinomierze, suwmiarki, termometry.

Spawacz - to zawód ,który przed osobami zainteresowanymi tą profesją stawia odpowiednie wymagania. Prace spawalnicze może wykonywać osoba, która ukończyła 18 rok życia. Innym istotnym kryterium decydującym o możliwości kształcenia i zatrudnienia jest posiadanie dobrego stanu zdrowia i zadowalającej kondycji fizycznej .Od kandydata do pracy wymaga się co najmniej wykształcenia zawodowego, Coraz częściej od przyszłego spawacza wymaga się ukończenia szkoły średniej- technikum albo liceum zawodowego. Ostatecznie o możliwości zatrudnienia decyduje posiadanie tzw. książki spawacza Aby ją uzyskać należy ukończyć specjalny kurs zawodowy i zdać egzamin przed komisją kwalifikacyjną. Kursy te organizują m.in. działające we wszystkich większych miastach zakłady doskonalenia zawodowego. Inny sposób nauczenia się zawodu, to dwuletnia praktyka w zakładach przemysłowych albo rzemieślniczych. Niektóre duże zakłady przemysłowe prowadzą tzw. szkoły przyzakładowe, w których kształci się m.in. spawaczy na potrzeby firmy.

Wskazane jest także, aby przyszły spawacz wykazywał zainteresowania techniczne, przejawiał poznania procesów technologicznych, urządzeń i materiałów, którymi będzie się posługiwał w przyszłej pracy zawodowej.

źródło: Przewodnik po zawodach, MGPiPS