Monter podzespołów i zespołów elektronicznych
Monter podzespołów i zespołów elektronicznych montuje podzespoły i zespoły elektroniczne, użytkując urządzenia techniczne.
1. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu
Monter podzespołów i zespołów elektronicznych zajmuje się montażem urządzeń lub układów elektronicznych. Podstawowym jego zadaniem jest zmontowanie z pojedynczych elementów elektronicznych i mechanicznych całego urządzenia zamkniętego w obudowie lub zmontowanie układu elektronicznego w postaci płytki drukowanej z umocowanymi elementami. Inne zadania montera podzespołów i ze-społów elektronicznych są związane z wyposażeniem maszyn, takich jak: obrabiarki, pojazdy lub instalacje przemysłowe w układy elektroniczne, spełniające w nich rolę kontrolno-sterującą. Prace wykonuje na stanowisku pracy wyposażonym w narzędzia i przyrządy sprawdzające. Monter podzespołów i zespołów elektronicznych organizuje stanowisko pracy i przygotowuje do montażu – między innymi zapoznaje się z dokumentacją techniczną montażu, kompletuje zestaw narzędzi i urządzeń testujących; wykonuje czynności montażowe, przeprowadza testy kontrolne zmontowanychpodzespołów i zespołów elektronicznych.
2. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)
Praca montera podzespołów i zespołów elektronicznych odbywa się na pojedynczych stanowiskach roboczych lub przy liniach produkcyjnych: maszynowych, ręcznych, mieszanych, zgrupowanych według kolejności operacji,wyposażonych odpowiednio do rodzaju i ilości montowanych lub serwisowanych urządzeń. Monter manipuluje niewielkimi elementami, wykonuje precyzyjne, skoordynowane ruchy, operuje precyzyjnymi narzędziami. Wyposażenie stanowisk stanowi zestaw narzędzi monterskich oraz przyrządy pomiarowo-kontrolne. Stanowiska pracy montera podzespołów i zespołów elektronicznych zlokalizowane są w halach produkcyjnych lub w pomieszczeniach nieprodukcyjnych: laboratoriach, zakładach naukowo-badawczych i zapewniają optymalne warunki pracy, odpowiednią temperaturę i oświetlenie. Praca wykonywana jest samodzielnie lub w zespole. Charakter wykonywanych czynności zbliżony jest do zrutynizowanych, nie jest wymagany bezpośredni nadzór przełożonego. Możliwa wymuszona pozycja ciała, presja czasu, tempo pracy, rutyna, narażenie na szkodliwe warunki środowiskowe, np. hałas, zanieczyszczenie powietrza pyłami oraz związane z tym choroby zawodowe. Praca najczęściej jedno- lub dwuzmianowa.
3. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Praca wykonywana przez montera podzespołów i zespołów elektronicznych wymaga dokładności, precyzji, rzetelności, tempa, szybkości, dbałości o porządek oraz umiejętności manualnych i technicznych. W pracy monterawymagany jest ogólnie dobry stan zdrowia i sprawność fizyczna, potwierdzone badaniami lekarskimi; wymagana jest sprawność ruchowa, precyzja, koordynacja wzrokowo-ruchowa, dobry wzrok, słuch, węch, zmysł dotyku, rozróżnianie barw, ocena odległości, rozmiarów, zdolność koncentracji i podzielność uwagi. Przeciwwskazaniem do zatrudnienia w zawodzie jest dysfunkcja kończyn górnych w zakresie precyzyjnego: chwytania, sięgania, przenoszenia, skręcania, rozłączania itp., brak palców (przede wszystkim kciuka), wady wzroku niedające się skorygować za pomocą szkieł korekcyjnych, wady słuchu uniemożliwiające korekcję za pomocą aparatu słuchowego. Praca montera jest zaliczana do grupy prac lekkich na wszystkich stanowiskach, może być wykonywana przez osoby z dysfunkcją kończyn dolnych po przystosowaniu stanowiska roboczego do wymagań osoby niepełnosprawnej.
4. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie
Do zatrudnienia na stanowisku montera podzespołów i zespołów elektronicznych wystarczające jest ukończenie zasadniczej szkoły zawodowej w zawodzie monter elektronik lub ukończenie kursu kwalifikacyjnego. Na stanowisku montera podzespołów i zespołów elektronicznych może pracować też absolwent zasadniczej szkoły zawodowej w zawodzie pokrewnym (np. monter mechatronik czy elektryk). Zawód montera podzespołów i zespołów elektronicznych może wykonywać również osoba, która zdobyła zawód technika elektronika (lub pokrewny, np. technik mechatronik, technik elektryk) lub ukończyła kurs kwalifikacyjny o tej specjalności lub specjalnościach pokrewnych, uzyskując dodatkowo specjalistyczne uzupełniające kwalifikacje do pracy na tym stanowisku w zakładzie pracy. Zatrudniony na tym stanowisku powinien ustawicznie podnosić swoje kwalifikacje.
5. Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/walidacji kompetencji
Doświadczenie produkcyjne i uzyskane kompetencje zawodowe pozwalają na zdobywanie umiejętności potwierdzanych odpowiednimi dokumentami. Monter podzespołów i zespołów elektronicznych uczestniczy w kursach zawodowych i specjalistycznych zgodnie z wymaganiami dla zajmowanego stanowiska, kursach doszkalających dotyczących wykonywanych czynności. Szkolenia dotyczą obsługi konkretnych narzędzi, przyrządów diagnostycznych i pomiarowych. Szkolenia na temat bezpiecznego posługiwania się narzędziami i przyrządami kontrolno-pomiarowymi czy umiejętności pracy z komputerem w stopniu podstawowym organizowane są przez służby zakładu pracy lub przedstawicieli producentów. Monter podzespołów i zespołów elektronicznych z odpowiednim doświadczeniem i umiejętnościami może awansować na stanowisko brygadzisty, kierownika zmiany, kierownika działu. Dalsze kształcenie może wiązać się z ukończeniem średniej szkoły zawodowej, np. w zawodach: technik elektronik, technik elektryk, technik mechatronik lub liceum ogólnokształcącego, a następnie studiów wyższych I i II stopnia na kierunku elektronika lub pokrewnym.
Zadania zawodowe
Z1. Organizowanie własnego stanowiska pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami BHP, ochrony przeciwporażeniowej, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska oraz przestrzeganie tych przepisów
Z2. Montowanie podzespołów i zespołów elektronicznych zgodnie z dokumentacją techniczną
Z3. Wykonywanie pomiarów parametrów, testowanie i uruchamianie podzespołów i zespołów elektronicznych po montażu
Z4. Dokumentowanie wykonanego montażu podzespołów i zespołów elektronicznych
Z5. Dokumentowanie wykonanych pomiarów, testowania i uruchamiania podzespołów i zespołów elektronicznych