Inteligentne sieci energetyczne (smart grids)
Systemy inteligentnych sieci (smart grids) są kompleksowym rozwiązaniem energetyczno-informatycznym, pozwalającym na łączenie, wzajemną komunikację i optymalne sterowanie rozproszonymi dotychczas elementami sieci energetycznych - po stronie producentów, jak i odbiorców energii. Smart grids łączą tradycyjne sieci elektroenergetyczne z nowoczesnymi technologiami komunikacyjnymi i informatycznymi, automatyką, generacją rozproszoną, rozwiązaniami mobilnymi itp. Stosowana w nich nowoczesna infrastruktura (liczniki, wyłączniki, przełączniki, rejestratory), umożliwia wzajemną wymianę i analizę informacji, a w efekcie - optymalizowanie zużycia energii (cieplnej, elektrycznej) lub np. dystrybucji gazu.
Przedsiębiorstwa elektroenergetyczne od wielu lat przeznaczają duże wydatki na inwestycje w automatyzację i optymalizację przesyłu i dystrybucji, traktując je jako istotny element strategii budowy sprawnej sieci. Zmiana podejścia polega obecnie na tym, że nie są to już tylko zwykłe działania modernizacyjne. Wizja inteligentnej sieci otrzymała status technologii przyszłości, zyskując powszechne poparcie zarówno na poziomie poszczególnych firm, jak i państw.
Technologie z zakresu smart grids mają istotne znaczenie w kontekście udoskonalania efektywności energetycznej. Inicjatorem dużych projektów w zakresie inteligentnych sieci energetycznych były USA, gdzie w ciągu zaledwie kilku lat idea ta przekształciła się z mrzonki w jeden z najbardziej innowacyjnych kierunków rozwoju branży energetycznej, przy aktywnym wsparciu Kongresu USA.
W Europie, w odróżnieniu od modelu amerykańskiego, działania w zakresie wspierania inteligentnych sieci elektroenergetycznych nie mają charakteru spójnej i jednolitej strategii i są w różny stopniu realizowane przez państwa członkowskie UE.
Analizy Komisji Europejskiej odnoszą się do najciekawszej kwestii – wymiernych korzyści płynących ze smart grids. Zdaniem Komisji bowiem, głównym beneficjentem rozwoju technologii smart grids są odbiorcy energii, którzy dzięki inteligentnym licznikom (smart meters), będą mogli kontrolować zużycie energii w czasie rzeczywistym, co zachęci miliony gospodarstw domowych do oszczędzania. Według szacunków Komisji rozwój inteligentnych sieci energetycznych w Europie pomoże ograniczyć emisję dwutlenku węgla o 9 %, a roczne zużycie energii w gospodarstwach domowych o 10 %. Technologie smart pomogą także zapewnić bezpieczne funkcjonowanie krajowych systemów elektroenergetycznych i będą ważnym elementem w rozwoju wspólnego rynku energii oraz integracji infrastruktury odnawialnych źródeł energii w Europie.
W ramach projektu budowy inteligentnych sieci energetycznych został wyznaczony konkretny cel. Otóż do 2020 r. we wszystkich państwach członkowskich UE dokonać się musi wymiana liczników z indukcyjnych na elektroniczne, stanowiące logiczny element inteligentnej sieci elektroenergetycznej.
Trzeba jednak pamiętać, że wdrożenia inteligentnych sieci są na początku drogi, mimo dużych budżetów przeznaczonych na ten cel. Konserwatywne założenia przewidują, że inwestycje w smart grids wyniosą do 2020 r. Ok. 56 mld euro. Większość z nich to instalacja inteligentnych liczników. Wczesny etap zaawansowania powoduje, że jest jeszcze trudno ostatecznie określić dziś całkowite efekty wdrożeń inteligentnych sieci dla gospodarki. Główne pytania, jakie wiążą się ze smart grids dotyczą właśnie oczekiwanych korzyści, jakie miałyby płynąć z wdrożenia tego systemu. Zasadniczo, istotne zyski mają odnieść konsumenci dzięki zmniejszeniu wydatków ponoszonych na energię elektryczną.
Czy tak się jednak stanie? Czy może jednak smart grids to tylko nowy kolejny gadżet?
Jakie jest Twoje zdanie? Wyraź swoją opinię!
Źródło: Europejskie forum nowych idei, Panel dyskusyjny: Inteligentne sieci. Energetyka nowej generacji. Autor raportu: Paweł Rabiej
