Obróbka skrawaniem - jak dobrać narzędzia skrawające?

Obróbka skrawaniem metali to proces, który polega na usuwaniu poszczególnych warstw naddatku obróbkowego, co pozwala na kształtowanie przedmiotów z różnych materiałów. Żeby to zadanie przebiegało bez zakłóceń, musimy dobrać odpowiednie narzędzia skrawające. O jakich pamiętać?

Nowoczesne systemy CNC 

Trudno sobie dziś wyobrazić wykonywanie wielu zadań bez pomocy komputerów i nowoczesnych technologii. Dotyczy to praktycznie większości obszarów działalności. Pierwsze zmiany zaczęły się już dużo wcześniej - na początku lat 70. w USA i dotyczyły mikroprocesorów. Tworzono coraz lepsze podzespoły elektryczne, dzięki czemu dość szybko, bo już w kilka lat po rozpoczęciu prac, zaprojektowano pierwszy komputerowy sposób sterowania numerycznego. Bardziej znany jako CNC - Computer Numerical Control. 

Wykorzystuje się go do ogromnej liczby zadań, gdzie potrzeba zastosować obróbkę skrawaniem. Systemy CNC są niezbędne do pracy ze szlifierkami, frezarkami, tokarkami itd. Zadaniem pracownika sterującego komputerem jest odpowiednie dobranie narzędzi i parametrów, żeby pasowały idealnie do obrabianego materiału. O czym pamiętać? Na co zwrócić uwagę?

Materiał - jaki jest jego typ? Jak to określić?

Operator systemu CNC musi ocenić, z jakim materiałem ma do czynienia, gdyż to pozwoli mu na skuteczną obróbkę. Najważniejszą cechą jest jego twardość, czyli opór, jaki stawia materiał podczas wciskania w niego specjalnego wgłębnika. W trakcie tego procesu powstają też odkształcenia, które są ważną wskazówką dla operatora. Żeby precyzyjnie określić twardość materiału, może on wybrać jedną z trzech metod: Rockwella, Brinella lub Vickersa. 

W praktyce jednak stosuje się inny podział, który przyśpiesza i ułatwia pracę. Obrabiany materiał określa się pod kątem jednej z sześciu grup materiałów określonej twardości. Na tej podstawie dobiera się wybraną metodę. Wymieniamy stale nierdzewne i austenityczne (M), stale niskostopowe (P), stopy z wykorzystaniem niklu (S), żeliwa szare i sferoidalne (K), aluminium i inne stopy nieżelazne (N) oraz stale hartowane i ulepszone cieplnie (H). 

Rodzaj obróbki i narzędzia - najważniejsze informacje

Określenie, z jakim materiałem mamy do czynienia to pierwszy krok do tego, by dopasować rodzaj obróbki i dobrać odpowiednie narzędzia skrawające. Mając już tę wiedzę, możemy przystąpić do kolejnego etapu, decydując się na jedną z obróbek - zgrubną, średnią oraz wykańczającą. Już same ich nazwy wskazują, z czym mamy do czynienia. 

Pierwsza z nich - zgrubna (oznaczana jako R) zapewnia maksymalną wydajność i dużą głębokość skrawania. W związku z tym podczas skrawania musimy koniecznie zachować bezpieczeństwo krawędzi. W przeciwnym wypadku możemy zniszczyć materiał lub uzyskać niepożądany efekt wykończeniowy. To dlatego w większości przypadków stosuje się obróbkę średnią (M), gdyż jest najbardziej uniwersalna, przystosowana do wielu typów materiałów. Obróbka wykańczająca cechuje się niedużą siłą, wykorzystywana jest więc do niewielkich głębokości i małych sił skrawania. 

W przypadku narzędzi skrawania mamy ogromny wybór. Niezależnie od konkretnego sprzętu zawsze łączy je wspólna cecha - ostrze skrawające. W pewien sposób je to definiuje. Dzielimy je wedle różnych parametrów, między innymi kształtu, jaki nadają powierzchni, sposobu obróbki czy tego, jakie jest ich zastosowanie. Do najpopularniejszych narzędzi do skrawania zaliczamy frezy, noże (tokarski, dłutowniczy), wiertła, pogłębiacze i przeciągacze. 

Jak określić parametry skrawania?

Parametry skrawania dotyczą przede wszystkim posuwu i prędkości, z jaką zachodzi cały proces. Oba muszą zostać odpowiednio skorygowane. Prędkość dobiera się pod kątem twardości nominalnej materiału obrabianego, ale też w zależności od typu narzędzia. Jeśli chodzi o posuw, liczy się materiał wykonania narzędzia, a także liczbę ostrzy, jakie ono posiada. Między tymi dwoma parametrami zachodzi dość prosta korelacja, która decyduje o efektywności całego procesu. Mianowicie przy zwiększaniu prędkości skrawania należy zmniejszyć posuw. Działa to też oczywiście na odwrót, czyli im większy posuw, tym wymagana jest mniejsza prędkość skrawania. 

Podsumowując, widzimy, że do prawidłowego i efektywnego procesu obróbki skrawania potrzeba wiedzy oraz profesjonalnego sprzętu - narzędzi skrawających, które znajdziemy pod adresem https://www.artmet.bielsko.pl. To najważniejsze czynniki decydujące o tym, czy skrawanie zostanie przeprowadzone w zgodzie ze sztuką.

Artykuł zewnętrzny