Przykład programu obróbki
Na rys. 8.20. przedstawiono szkic prostego przedmiotu o kształcie walca, na którego czole zaplanowano frezowanie trzech rowków ustawionych wzdłuż boków trójkąta równobocznego ABC. Materiałem obrabianym jest stop aluminium o symbolu AK9. Wykorzystany zostanie frez palcowy walcowo-czołowy ze stali szybkotnącej SW18 o średnicy równej szerokości rowka (4). Oprzyrządowanie przedmiotowe składać się będzie z uchwytu trójszczękowego zamocowanego bezpośrednio do stołu obrabiarki za pomocą śrub włożonych w rowki teowe. Centrowanie przedmiotu w szczękach oraz jego podparcie na czole jest wystarczająco dokładne i spełnia warunek powtarzalności położenia w układzie współrzędnych obrabiarki. Oprzyrządowanie zaznaczono na rysunku za pomocą znormalizowanych symboli graficznych stosowanych w dokumentacji technologicznej. Narysowane zostały również osie układu współrzędnych przedmiotu X, Y, Z w których zostanie zaprogramowany tor narzędzia. Oś Z w naturalny sposób pokryto z osią powierzchni walcowej, pozostałe osie umieszczono na płaszczyźnie leżącej 40 mm od elementu ustalającego przedmiot wzdłuż osi Z, czyli na płaszczyźnie odpowiadającej górnej powierzchni czołowej przedmiotu.
Rys. 8.20. Szkic do operacji frezowania rowków
[Źródło: www.zasada.ps.pl/im2-l11/osn_emco.doc]
Przed przystąpieniem do opracowania programu sterującego wykonano obliczenia współrzędnych punktów charakterystycznych toru narzędzia, którymi w tym przypadku są wierzchołki trójkąta A, B, C (tab. 8.3). W punktach tych będzie następować zmiana kierunku ruchu freza. Obliczenia geometrii przedmiotu oraz toru narzędzia wykonać można posługując się metodami znanymi z geometrii analitycznej lub wykonując tzw. rysowanie precyzyjne w odpowiednim systemie CAD (np. AutoCAD).
Tabela 8.3. Współrzędne charakterystycznych punktów toru narzędzia
[Źródło: www.zasada.ps.pl/im2-l11/osn_emco.doc]
| Punkt | X | Y |
| A | -15.588 | -9.000 |
| B | 15.588 | -9.000 |
| C | 0.000 | 18.000 |
Poniżej przedstawiono przykładowy program sterujący ze szczegółowym objaśnieniem każdego bloku.
| N0000 G54 | (deklaracja układu współrzędnych przedmiotu) |
| N0010 G94 G40 T0101 | (jednostki posuwu [mm/min], korekcja promienia wyłączona, narzę- dzie nr 1, korektor nr 1) |
| N0020 S3000 M03 | (obroty wrzeciona: 3000 [obr/min], prawe) |
| N0030 G00 X-15.588 Y-9.0 Z2.0 | (najazd ruchem szybkim nad punkt A) |
| N0040 G01 Z-1.0 F80 | (zagłębienie narzędzia w materiał posuwem roboczym 80 mm/min) |
| N0050 X15.588 F120 | (frezowanie rowka AB z posuwem 120 mm/min) |
| N0060 X0.0 Y18.0 | (frezowanie rowka BC z posuwem jak wyżej) |
| N0065 X-15.588 Y-9.0 | (frezowanie rowka CA z posuwem jak wyżej) |
| N0070 G00 Z20.0 | (wycofanie narzędzia do góry ruchem szybkim) |
| N0080 X-50.0 | (wycofanie narzędzia poza przedmiot) |
| N0090 G53 T0000 | (powrót do układu współrzędnych obrabiarki, odwołanie korekcji narzędzia) |
| N0100 M30 | (koniec programu) |
Narzędzie wykonuje w programie ruch szybki nad punkt A, następnie z małym posuwem (vf = 80 mm/min) zagłębia się w materiał na głębokość 1 mm. Kolejne ruchy robocze po trójkącie ABC wykonywane są z posuwem większym (vf = 120 mm/min).
W końcowym etapie narzędzie jest wycofane 20 mm ponad przedmiot i odprowadzone w osi X poza przedmiot, na odległość umożliwiającą jego wymianę. W czasie operacji obroty wrzeciona (zaprogramowane w bloku N0020) pozostają stałe i wynoszą n=3000 obr/min. Współrzędne położenia początku układu współrzędnych przedmiotu należy zapisać na etapie wdrażania programu w rejestrach pamięci układu sterowania odpowiadających funkcji G54. Wysięg narzędzia, jego promień a także poprawki wymiarów przedmiotu związane z tym wysięgiem będą zapisywane w korektorze 1. Numer korektora narzędziowego odczytuje się na dwóch ostatnich pozycjach słowa T0101 w bloku N0010.
Opracowano na podstawie materiałów KOWEZIU.
