Kod paskowy rezystorów

Odczytywanie oznaczeń rezystorów

Problem: Chcesz odczytać wartość rezystora podaną na jego obudowie.

Rozwiązanie: W typowych niewielkich rezystorach stosowany jest tak zwany kod paskowy. Jeżeli na Twoim rezystorze znajdują się kolorowe paski ułożone podobnie jak na rysunku 2.1, to trzy paski po lewej stronie oznaczają wartość rezystora, natomiast pojedynczy pasek po prawej opisuje jego tolerancję.

Rysunek 2.1. Rezystor z kodem paskowym

Każdy z kolorów reprezentuje określoną wartość, przedstawioną w tabeli 2.1.

Tabela 2.1.

Kolorowe kody rezystorów

W przypadku przedstawionego tu rezystora trójpaskowego pierwsze dwa paski podają prostą wartość (na rysunku 2.1 jest to 27), natomiast trzeci pasek określa liczbę zer, jakie mają być dopisane na końcu. W przykładzie z rysunku 2.1 wartość rezystora opisanego paskami czerwonym, fioletowym i brązowym wynosi 270 Ω. Napisałem wcześniej, że trzeci pasek określa liczbę zer, ale
właściwszym byłoby stwierdzenie, że jest to mnożnik. Jeżeli ten pasek ma kolor złoty, to oznacza to 1/10 wartości podawanej przez dwa pierwsze paski. W związku z tym kolory brązowy, czarny i złoty będą opisywać rezystor o wartości 1 Ω.

Pojedynczy pasek po prawej stronie podaje natomiast tolerancję rezystora. Kolor srebrny (dzisiaj już bardzo rzadki) oznacza tolerancję rzędu ±10%, złoty to ±5%, natomiast brązowy to ±1%. Jeżeli rezystor otrzymał kod kolorowy taki jak na rysunku 2.2, to jego wartość podawana jest z dodatkową cyfrą zwiększającą dokładność. Pierwsze trzy paski określają prostą wartość liczbową
(na tym rysunku byłoby to 270), natomiast ostatni pasek informuje nas o liczbie zer do dopisania (w tym przypadku — 0). Ten rezystor ma zatem również wartość 270 Ω.

Rysunek 2.2. Rezystor z czterema paskami kolorowymi

W przypadku rezystorów o bardzo małej wartości stosowane są specjalne kolory mnożników: złoty jako 0,1 oraz srebrny jako 0,01. Czteropaskowy rezystor o wartości 1 Ω będzie miał zatem następujące oznaczenie kolorowe: brązowy, czarny, czarny i srebrny (100×0,01).

Opis - Kod paskowy rezystorów

Mimo niewielkich rozmiarów rezystory w technologii montażu powierzchniowego SMT (ang. Surface Mount Technology) mają nadrukowane swoje wartości. Okazuje się, że i w tym przypadku stosowany jest ten sam system zapisu wartości. W ten sposób rezystor o wartości 270 Ω będzie miał nadrukowaną liczbę 2700, a rezystor o wartości 1 kΩ — 1001.

Standardowo montowane kondensatory mają oznaczenia podobne do tych stosowanych w rezystorach SMT.

Elektronika z wykorzystaniem Arduino i Rapsberry Pi. Receptury, Autor: Simon Monk, Wydawnictwo: Helion